-
基于圆球模型的质点再入动力学方程为:
$$\begin{split} &\dot r = v\sin \gamma {\rm{ ;}}\dot \theta = \dfrac{{v\cos \gamma \sin \psi }}{{r\cos \phi }};\dot \phi = \dfrac{{v\cos \gamma \cos \psi }}{r} \\ & \dot v = - \dfrac{D}{m} - g\sin \gamma + {\omega ^2}r\cos \phi \left( \begin{array}{l} \sin \gamma \cos \phi \\ - \cos \gamma \cos \psi \sin \phi \\ \end{array} \right){\rm{ }} \\ & \dot \gamma = \dfrac{{L\cos \sigma }}{{mv}} - \left( {\dfrac{g}{v} - \dfrac{v}{r}} \right)\cos \gamma + 2\omega \sin \psi \cos \phi + \\ & {\rm{ }}\dfrac{{{\omega ^2}r}}{v}\cos \phi \left( {\cos \gamma \cos \phi + \sin \gamma \cos \psi \sin \phi } \right){\rm{ }} \\ & \dot \psi = \dfrac{{L\sin \sigma }}{{vm\cos \gamma }} + \dfrac{v}{r}\cos \gamma \sin \psi \tan \phi - \\ & {\rm{ }}2\omega \left( {\tan \gamma \cos \psi \cos \phi - \sin \phi } \right) + \\ & {\rm{ }}\dfrac{{{\omega ^2}r}}{{v\cos \gamma }}\sin \psi \sin \phi \cos \phi {\rm{ }} \\ \end{split} $$ (1) 式中:
$r = {R_e} + h$ ,h为飞行器质心高度,${R_e}$ 为地球半径,6 378 245 m;θ和ϕ分别为经度和纬度;v为飞行器相对地球的速度值,m/s;γ为航迹角,表示飞行器相对地球的速度与当地水平面的夹角;ψ为航向角,表示飞行器相对地球的速度在当地水平面的投影与正北方向的夹角,顺时针为正;m为飞行器质量,kg;$g = \mu /{r^2}$ 表示当地重力加速度,m/s2,μ为地球重力常数;σ为倾侧角,表示飞行器沿速度方向旋转的角度;ω为地球自转角速度,7.292 1×10−5 rad/s;L和D分别表示飞行器受的升力和阻力:$$L = \frac{1}{2}\rho {v^2}{C_l}{S_{ref}};D = \frac{1}{2}\rho {v^2}{C_d}{S_{ref}}$$ (2) $\rho = {\rho _0}\exp \left( { - h/H} \right)$ 为大气密度,${\rho _0}$ 为海平面标准大气压,1.225 kg/m3,H为大气密度常数,7200;Sref为飞行器特征面积;Cl和Cd分别表示飞行器的升力、阻力系数,是关于马赫数和攻角的函数。 -
$$\begin{array}{l} \dot Q = {K_Q}{\left( \rho \right)^{0.5}}{V^{3.15}} \leqslant {{\dot Q}_{\max }} \\ q = 0.5\rho {V^2} \leqslant {q_{\max }} \\ n = \dfrac{{\sqrt {{L^2} + {D^2}} }}{{m{g_0}}} \leqslant {n_{\max }} \\ \end{array} $$ (3) 式中:
$\dot Q$ 为热流密度;KQ为常数;$q$ 为动压;$n$ 为过载;${g_0}$ 为海平面重力加速度;${\dot Q_{\max }}$ 、${q_{\max }}$ 和${n_{\max }}$ 分别为飞行器能承受的最大热流、动压和过载。终端状态约束如下,新的航向角约束是为了实现特殊的飞行任务:
$$\left\{ \begin{array}{l} h\left( {{E_f}} \right) = {h_f},v\left( {{E_f}} \right) = {v_f},\sigma \left( {{E_f}} \right) = 0 \\ \lambda \left( {{E_f}} \right) = {\lambda _f},\phi \left( {{E_f}} \right) = {\phi _f},\psi \left( {{E_f}} \right) = {\psi _f} \\ \end{array} \right.$$ (4) Ef为终端能量,
$E = - \mu /r + {v^2}/2$ ;其余以f为下标的状态量为终端状态,终端倾侧角为后面的飞行保留调整余量。 -
以CAV-H作为研究模型,质量为907 kg,特征面积为0.483 9 m2,最大升阻比接近3.5[13]。Cl和Cd用高阶多项式拟合,攻角的调节范围是5 ~ 20°。最大热流、动压和过载分别为500 W/cm2、100 kPa和2。攻角为分段函数:
$$\left\{ \begin{array}{l} \alpha = {\alpha _{\rm{b}}},E > {E_{{\rm{mid}}}} \\ \alpha = f\left( E \right)\left( {{\alpha _{\rm{b}}} - {\alpha _f}} \right) + {\alpha _f},{E_f} \leqslant E \leqslant {E_{{\rm{mid}}}} \\ \end{array} \right.$$ (5) $$f\left( E \right) = \left( {\frac{{2\left( {E - {E_f}} \right)}}{{\left( {{E_{{\rm{mid}}}} - {E_f}} \right)}} - \frac{{{{\left( {E - {E_f}} \right)}^2}}}{{{{\left( {{E_{{\rm{mid}}}} - {E_f}} \right)}^2}}}} \right)$$ (6) 式中:Emid以高度35 km和速度3 500 m/s计算,接近
${E_f}$ ;${\alpha _{\rm{b}}}$ 为控制参数;为了充分发挥攻角的调节能力,${\alpha _f}$ 为5°。 -
针对不同的常值攻角,结合能量方程和平衡滑翔条件,联立求解可获得高度速度曲线和升阻比能量曲线。
${\sigma _{\rm{0}}} = {30^ \circ }$ ,倾侧角留有调节余量。$$\left\{ \begin{array}{l} E{\rm{ = }} - \mu {\rm{/}}r + {v^2}/2 \\ 0 = L\cos {\sigma _{\rm{0}}}{\rm{/}}\left( {mv} \right) - \left( {g{\rm{/}}v - v/r} \right) \\ \end{array} \right.$$ (7) 分别对攻角在
${10^ \circ }$ ,${15^ \circ }$ 和${20^ \circ }$ 的情况进行仿真计算,如图1,图2所示。升阻比可表示为以能量E和攻角α为自变量的函数,采用高维多项式拟合获得满足精度的解析函数:
$$F\left( {\alpha ,E} \right) = {\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} 1 \\ \alpha \\ {{\alpha ^2}} \end{array}} \right]^{\rm{T}}}\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {{p_{11}}}&{{p_{12}}}& \cdots &{{p_{16}}} \\ {{p_{21}}}&{{p_{22}}}& \cdots &{{p_{26}}} \\ {{p_{31}}}&{{p_{32}}}& \cdots &{{p_{36}}} \end{array}} \right]\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\begin{array}{*{20}{c}} 1 \\ \vdots \\ {{E^5}} \end{array}} \end{array}} \right]$$ (8) -
高升阻比飞行器再入飞行分为下降段和滑翔段。每个阶段的制导策略在后文详述。
-
下降段从初始高度开始,到飞行器能够产生足够的升力保持滑翔时结束。此阶段飞行器速度很快,大气密度急速增加,为了限制最大热流,选择最大容许攻角和零倾侧角的控制指令。
$${\alpha _{{\rm{cmd}}}} = {\alpha _{\max }};{\sigma _{{\rm{cmd}}}} = 0$$ (9) 当
$\dot h = v\sin \gamma = 0$ 时,下降段结束,滑翔段开始。 -
滑翔段以多段线性伪谱法更新倾侧反转点和控制量,引导飞行器飞向交班点,并为后续飞行保留足够的能量。
-
根据平衡滑翔假设简化动力学方程得到如下方程,航向角方程中第一项的符号随倾侧角反转而改变。记
${{x}} = {\left[ {\theta ,\phi ,\varphi } \right]^{\rm{T}}}$ ,$\dot {{x}} = {{f}}$ ,根据符号的变化可将降阶动力学方程分为三段,分别记作${{{f}}_1}$ ,${{{f}}_2}$ 和${{{f}}_3}$ 。$$\left\{ \begin{array}{l} \dfrac{{\rm{d}\theta }}{{{\rm{d}}E}}{\rm{ = }} - \dfrac{{\sin \psi }}{{{\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right)r\cos \phi }}F\left( {\alpha ,E} \right)u;{\rm{ }} \\ \dfrac{{\rm{d}\phi }}{{{\rm{d}}E}}{\rm{ = }} - \dfrac{{\cos \psi }}{{{\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right)r}}F\left( {\alpha ,E} \right)u; \\ \dfrac{{\rm{d}\psi }}{{{\rm{d}}E}}{\rm{ = }} \mp \dfrac{1}{{2\left( {E + \mu /r} \right)}}F\left( {\alpha ,E} \right)\sqrt {1 - {u^2}} - \\ \left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi \tan \phi }}{{{\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right)r}}{\rm{ + }}\dfrac{{2{\omega _e}\sin \phi }}{{{\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right)\sqrt {2\left( {E + \mu /r} \right)} }}{\rm{ + }} \\ \dfrac{{\omega _e^2r\sin \psi \sin \phi \cos \phi }}{{2\left( {E + \mu /r} \right){\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right)}} \\ \end{array} \right)F\left( {\alpha ,E} \right)u \\ \end{array} \right.$$ (10) $$\begin{split} {\varTheta }\left( {E,\psi ,\phi } \right) =& - \left( {\dfrac{{2E}}{r} + \frac{\mu }{{{r^2}}}} \right) - \omega _e^2r{\cos ^2}\phi - \\ &2\sqrt {2\left( {E + \dfrac{\mu }{r}} \right)} {\omega _e}\sin \psi \cos \phi \\ \end{split} $$ (11) 其中
$u = \cos \sigma $ ,升阻比为F,$h$ 的取值为当前高度与${h_f}$ 的平均值。${\varTheta }$ 关于$\phi $ 、$\psi $ 的偏导数如下:$$\begin{array}{l} \dfrac{{\rm{d}{\varTheta }}}{{\rm{d}\phi }} = 2\sqrt {2\left( {E + \dfrac{\mu }{r}} \right)} {\omega _e}\sin \psi \sin \phi + 2\omega _e^2r\sin \phi \cos \phi \\ \dfrac{{\rm{d}{\varTheta }}}{{\rm{d}\psi }} = - 2\sqrt {2\left( {E + \dfrac{\mu }{r}} \right)} {\omega _e}\cos \psi \cos \phi \\ \end{array} $$ (12) -
为了既能消除终端误差又能保持较大的横向机动能力,设置两个倾侧反转点Ere1和Ere2。先令
${E_{re2}} = {E_{mid}}$ ,计算Ere1;第一次反转完成后,再计算Ere2。$u$ 用分段函数来表征:$$\left\{ \begin{array}{l} u = {u_{\rm{b}}},E > {E_{{\rm{mid}}}} \\ u = f\left( E \right)\left( {{u_{\rm{b}}} - 1} \right) + 1,{E_f} \leqslant E \leqslant {E_{{\rm{mid}}}} \\ \end{array} \right.$$ (13) 因此全段的控制就可以用参数
${u_{\rm{b}}}$ ,${\alpha _{\rm{b}}}$ ,${E_{re{\rm{1}}}}$ 和${E_{re2}}$ 来表征。 -
对于降阶动力学系统,给定初始控制参数,可以通过数值积分预测飞行轨迹,从而得到相对终端状态约束的偏差
$\delta {x_f} = x({E_f}) - {x_f}$ 。将降阶动力学方程在标称轨迹附近泰勒展开,忽略高阶项,令${U_{\rm{b}}} = {\left[ {{u_{\rm{b}}},{\alpha _{\rm{b}}}} \right]^{\rm{T}}}$ 得到以状态偏差为自变量的线性动力学方程如下:$$\left\{ \begin{array}{l} \delta {\dot{ x}} = {{{A}}_1}\left( E \right)\delta {{x}} + {{{B}}_1}\left( E \right)\delta {U_{\rm{b}}},E > {E_{re1}} \\ \delta {\dot{ x}} = {{{A}}_2}\left( E \right)\delta {{x}} + {{{B}}_2}\left( E \right)\delta {U_{\rm{b}}},{E_{re2}} \leqslant E \leqslant {E_{re1}} \\ \delta {\dot{ x}} = {{{A}}_3}\left( E \right)\delta {{x}} + {{{B}}_3}\left( E \right)\delta {U_{\rm{b}}},{E_f} \leqslant E \leqslant {E_{re2}} \\ \end{array} \right.$$ (14) 其中
${{x}} = {{{x}}_{ref}} - \delta {{x}}$ ,${U_{\rm{b}}} = {U_{ref}} - \delta {U_{\rm{b}}}$ 。$${{{B}}_i}\left( E \right) = \left\{ \begin{array}{l} {{B}}\left( E \right),E > {E_{{\rm{mid}}}}\\ {{B}}\left( E \right)f\left( E \right)\left( {\begin{array}{*{20}{c}} 1&0\\ 0&1 \end{array}} \right),\;{E_f} \le E \le {E_{{\rm{mid}}}} \end{array} \right.$$ (15) ${{{A}}_i}\left( E \right)$ 是一个3×3的矩阵,${{B}}\left( E \right)$ 是一个3×2的矩阵。与参考文献[6]中系数不同,此处的系数考虑了攻角变化,${{{A}}_i}\left( E \right)$ 和${{B}}\left( E \right)$ 的表达式表示为:$${{{A}}_i}\left( E \right) = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} 0&{{a_{12}}}&{{a_{13}}}\\ 0&{{a_{22}}}&{{a_{23}}}\\ 0&{{a_{32}}}&{{a_{33}}} \end{array}} \right],\;{{B}}\left( E \right) = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {{b_{{\rm{1}}1}}}&{{b_{{\rm{12}}}}}\\ {{b_{2{\rm{1}}}}}&{{b_{{\rm{22}}}}}\\ {{b_{3{\rm{1}}}}}&{{b_{3{\rm{2}}}}} \end{array}} \right]$$ (16) $${a_{12}} = \dfrac{{\sin \psi }}{r}\left( {\dfrac{{\partial {\varTheta }}}{{\partial \phi }}/\left( {{{\varTheta }^2}\cos \phi } \right) - \dfrac{{\sin \phi }}{{{\varTheta }{{\cos }^2}\phi }}} \right)F\left( \alpha \right)u$$ (17) $${a_{13}} = - \dfrac{1}{{r\cos \phi }}\left( {\dfrac{{\cos \psi }}{{\varTheta }} - \dfrac{{\partial {\varTheta } }}{{\partial \psi }}\dfrac{{\sin \psi }}{{{{\varTheta } ^2}}}} \right)F\left( \alpha \right)u$$ (18) $${b_{{\rm{1}}1}} = - \dfrac{{\sin \psi }}{{{\varTheta }r\cos \phi }}F\left( \alpha \right)$$ (19) $${b_{{\rm{12}}}} = - \frac{{\sin \psi }}{{{\varTheta } r\cos \phi }}\frac{{\partial F}}{{\partial \alpha }}u$$ (20) $${a_{22}} = \frac{{\cos \psi }}{{r{{\varTheta }^2}}}\frac{{\partial {\varTheta } }}{{\partial \phi }}F\left( \alpha \right)u$$ (21) $${a_{23}} = \dfrac{1}{r}\left( {\dfrac{{\sin \psi }}{{\varTheta }} + \dfrac{{\cos \psi }}{{{{\varTheta }^2}}}\dfrac{{\partial {\varTheta } }}{{\partial \psi }}} \right)F\left( \alpha \right)u$$ (22) $${b_{2{\rm{1}}}} = - \dfrac{{\cos \psi }}{{{\varTheta }r}}F\left( \alpha \right)$$ (23) $${b_{2{\rm{2}}}} = - \dfrac{{\cos \psi }}{{{\varTheta }r}}\frac{{\partial F}}{{\partial \alpha }}u$$ (24) $${a_{32}} = \left( \begin{array}{l} \left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi }}{{r\cos \phi }} + \dfrac{{2{\omega _e}}}{{\sqrt {2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)} }} + \\ \dfrac{1}{2}\dfrac{{\omega _e^2r\sin \psi \cos \phi }}{{\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)}} \end{array} \right)\dfrac{{\sin \phi }}{{{{\varTheta } ^2}}}\dfrac{{\partial {\varTheta }}}{{\partial \phi }}\\ - \left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi }}{{r{{\cos }^2}\phi }}{\rm{ + }}\dfrac{{2{\omega _e}\cos \phi }}{{\sqrt {2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)} }}、{\rm{ + }}\\ \dfrac{1}{2}\dfrac{{\omega _e^2r\sin \psi \cos 2\phi }}{{\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)}} \end{array} \right)\dfrac{1}{{\varTheta }} \end{array} \right)F\left( \alpha \right)u$$ (25) $${a_{33}} = \left( \begin{array}{l} \left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi }}{{\cos \phi r}} + \dfrac{{2{\omega _e}}}{{\sqrt {{\rm{2}}\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)} }} \\ \dfrac{{\omega _e^2r\cos \phi \sin \psi }}{{2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)}} \\ \end{array} \right)\dfrac{{\sin \phi }}{{{{\varTheta } ^2}}}\dfrac{{\partial {\varTheta }}}{{\partial \psi }} \\ - \left( {\dfrac{1}{{r\cos \phi }} + \dfrac{{\omega _e^2r\cos \phi }}{{2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)}}} \right)\dfrac{{\sin \phi \cos \psi }}{{\varTheta } } \\ \end{array} \right)F\left( \alpha \right)u$$ (26) $$\begin{array}{l} {b_{3{\rm{1}}}} = \pm \dfrac{{F\left( \alpha \right)u}}{{2\left( {E + \mu /r} \right)\sqrt {{\rm{1}} - {u^2}} }} - \\ {\rm{ }}\left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi \tan \phi }}{{{\varTheta }r}}{\rm{ + }}\dfrac{{2{\omega _e}\sin \phi }}{{{\varTheta }\sqrt {2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)} }} \\ {\rm{ + }}\dfrac{{\omega _e^2r\sin \psi \sin \phi \cos \phi }}{{2\left( {E + \mu /r} \right){\varTheta }}} \\ \end{array} \right)F\left( \alpha \right) \\ \end{array} $$ (27) $$\begin{array}{l} {b_{3{\rm{2}}}} = \mp \dfrac{{\sqrt {1 - {u^2}} }}{{2\left( {E + \mu /r} \right)}}\dfrac{{\partial F}}{{\partial \alpha }}\sqrt {{\rm{1}} - {u^2}} -\\ \left( \begin{array}{l} \dfrac{{\sin \psi \tan \phi }}{{{\varTheta }r}}{\rm{ + }}\dfrac{{2{\omega _e}\sin \phi }}{{{\varTheta }\sqrt {2\left( {E + \mu {\rm{/}}r} \right)} }} \\ {\rm{ + }}\dfrac{{\omega _e^2r\sin \psi \sin \phi \cos \phi }}{{2\left( {E + \mu /r} \right){\varTheta }}} \\ \end{array} \right)\dfrac{{\partial F}}{{\partial \alpha }}u \\ \end{array} $$ (28) -
终端状态可以表示为控制参数的函数:
$$\begin{array}{l} {{x}}\left( {{E_f}} \right) = {{g}}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right) = {{{x}}_0} + \\ \displaystyle\int_{{E_0}}^{{E_{re1}}} {{{{f}}_1}\left( {{{x}},{U_{\rm{b}}}} \right){\rm{d}}E + } \int_{{E_{re1}}}^{{E_{re2}}} {{{{f}}_2}\left( {{{x}},{U_{\rm{b}}}} \right){\rm{d}}E + } \int_{{E_{re2}}}^{{E_f}} {{{{f}}_3}\left( {{{x}},{U_{\rm{b}}}} \right){\rm{d}}E} \\ \end{array} $$ (29) 令
$\delta U = {\left[ {\delta {U_{\rm{b}}},\delta {E_{re1}},\delta {E_{re2}}} \right]^{\rm{T}}}$ ,假设$\delta U$ 为小量,将终端状态在标称轨迹附近泰勒展开并忽略高阶项可得:$$\delta {{{x}}_f} = \frac{{\partial {{g}}}}{{\partial U}}\delta U$$ (30) $$\dfrac{{\partial {{g}}}}{{\partial U}} = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {E_{re1}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {E_{re2}}}}} \\ {\dfrac {\partial {g_\phi }}{{\partial{u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\partial {E_{re1}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\partial {E_{re2}}}}} \\ {\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {E_{re1}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {E_{re2}}}}} \end{array}} \right]$$ (31) $$\delta U = {\left( {\frac{{\partial {{g}}}}{{\partial U}}} \right)^{ - 1}}\delta {{{x}}_f}$$ (32) 根据公式(29)直接计算控制量的修正值需要积分运算,很难得到解析解。用拉格朗日插值多项式来拟合状态量和控制量,可将微分动力学方程转化为一组线性代数方程,从而简化计算过程[6]。结合偏差微分方程(14)与高斯伪谱法得到终端偏差的表达式为:
$$\begin{split} \delta {{{x}}_f} =& {{K}}_3^x{{K}}_2^x{{K}}_1^x\delta {x_0} + {{K}}_3^x{{K}}_2^x\delta {{{x}}_{re1}} + {{K}}_3^x\delta {{{x}}_{re2}}+\\ & \left( {{{K}}_3^x{{K}}_2^x{{K}}_1^u + {{K}}_3^x{{K}}_2^u + {{K}}_3^u} \right)\delta {U_{\rm{b}}} \\ \end{split} $$ (33) $\delta {{{x}}_0}$ 为初始状态偏差,轨迹规划从当前状态开始,因此$\delta {{{x}}_0} = 0$ 。关于控制参量的偏导数为:$${\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\dfrac{{\partial {{g}}}}{{\partial {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {{g}}}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}} \end{array}} \right]^{\rm{T}}} = {{K}}_3^x{{K}}_2^x{{K}}_1^u + {{K}}_3^x{{K}}_2^u + {{K}}_3^u$$ (34) $\delta {E_{re1}}$ 和$\delta {E_{re2}}$ 分别引起${E_{re1}}$ 和${E_{re2}}$ 时刻的状态偏差$\delta {{{x}}_{re1}}$ 和$\delta {{{x}}_{re2}}$ ,结合公式(29)由变分法得到:$$\delta {{{x}}_{re1}} = \left[ {{{{f}}_1}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right.\left. { - {{{f}}_2}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right]\delta {E_{re1}}$$ (35) $$\delta {{{x}}_{re2}} = \left[ {{{{f}}_2}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right.\left. { - {{{f}}_3}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right]\delta {E_{re2}}$$ (36) $$\frac{{\partial {{g}}}}{{\partial {E_{re1}}}} = {{K}}_3^x{{K}}_2^x\left[ {{{{f}}_1}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right.\left. { - {{{f}}_2}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right]$$ (37) $$\frac{{\partial {{g}}}}{{\partial {E_{re2}}}} = {{K}}_3^x\left[ {{{{f}}_2}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right.\left. { - {{{f}}_3}\left( {{U_{\rm{b}}},{E_{re1}},{E_{re2}}} \right)} \right]$$ (38) $$\begin{array}{l} {{K}}_i^x = \left\{ {{{1}} - {\rm{d}}{E_i}{{{1}}^{\rm{T}}}{{{A}}_i}{{{W}}_i}{{\left[ {{{{D}}_{2:n}} - {\rm{d}}{E_i}{{{A}}_i}} \right]}^{ - 1}}{{{D}}_1}} \right\} \\ {{K}}_i^u = \left\{ \begin{array}{l} {\rm{d}}{E_i}^2{{{1}}^{\rm{T}}}{{{A}}_i}{{{W}}_i}{\left[ {{{{D}}_{2:n}} - {\rm{d}}{E_i}{{{A}}_i}} \right]^{ - 1}}{{{B}}_i} \\ + {\rm{d}}{E_i}{{B}}_i^{\rm{T}}{{{W}}_i}{{1}} \\ \end{array} \right\} \\ \end{array} $$ (39) $${{{A}}_i} = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {{{{A}}_i}\left( {{E_1}} \right)}& \cdots &0 \\ \vdots & \ddots & \vdots \\ 0& \cdots &{{{{A}}_i}\left( {{E_n}} \right)} \end{array}} \right],{{{B}}_i} = \left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {{{{B}}_i}\left( {{E_1}} \right)} \\ \vdots \\ {{{{B}}_i}\left( {{E_n}} \right)} \end{array}} \right]$$ (40) ${E_{i{\rm{ - 1}}}}$ 与${E_i}$ 为该段初始与终端能量,${\rm{d}}{E_i}{\rm{ = }}\left( {{E_i} - {E_{i - 1}}} \right)/2$ ,${E_1}$ ~${E_n}$ 为配点处能量,${{{W}}_i}$ 为高斯积分权重矩阵,${{{D}}_1},{{{D}}_{2:n}}$ 为高斯微分近似矩阵。控制修正量为:$$\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\delta {u_{\rm{b}}}} \\ {\delta {\alpha _{\rm{b}}}} \\ {\delta {E_{rei}}} \end{array}} \right] = {\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\delta {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\theta }}}{{\partial {E_{rei}}}}} \\ {\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\delta {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\phi }}}{{\partial {E_{rei}}}}} \\ {\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\delta {u_{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {\alpha _{\rm{b}}}}}}&{\dfrac{{\partial {g_\psi }}}{{\partial {E_{rei}}}}} \end{array}} \right]^{ - 1}}\left[ {\begin{array}{*{20}{c}} {\delta {\theta _f}} \\ {\delta {\psi _f}} \end{array}} \right]$$ (41) 其中i=1,2,迭代更新控制参数直至满足终端约束,调节
${E_{re1}}$ 时,${E_{re2}} = {E_{{\rm{mid}}}}$ 。 -
路径约束可以转化为对倾侧角大小的约束:
$$\begin{array}{l} \sigma \left( v \right) \leqslant {\sigma _{\max }}\left( v \right) = \\ \arccos \left( {\dfrac{{m\left( {g\left( {{r_{\min }}} \right) - {v^2}{\rm{/}}{r_{\min }}} \right)}}{{{k_L}L\left( {{r_{\min }}} \right)}} + {k_{cst}}\left( {\dfrac{{{\rm{d}}r}}{{{\rm{d}}v}} - {{\left. {\dfrac{{{\rm{d}}r}}{{{\rm{d}}v}}} \right|}_{\dot Q,q,n}}} \right)} \right) \\ \end{array} $$ (42) 式中:
${r_{\min }}$ 为给定速度下满足约束的最小高度;${k_L} = \tilde L/L$ ,$L$ 为根据模型计算出的升力,$\tilde L$ 为测量得到的升力;${\rm{d}}r/{\rm{d}}v$ 和$\left. {\left( {{\rm{d}}r/{\rm{d}}v} \right)} \right|\dot Q,q,n$ 分别为再入动力学和过程约束方程中高度对速度的导数;kcst是一个常数,当存在约束没有满足时大于零,其余情况下等于零[6]。 -
新的轨迹规划方法考虑了包含地球自转项在内的多种非线性项,通过将攻角引入规划变量,极大地增强了飞行器的调节能力,下面结合不同的初始和终端条件,开展仿真验证。初始状态为:高度55 km,速度 7 000 m/s;终端约束为:高度30 km,速度2 500 m/s,初始航向角、终端位置和航向角根据任务需求具体确定,其具体取值参考表1。
表 1 初始终端状态
Table 1. Initial and terminal states
Case Initial heading angle/(°) Terminal heading angle/(°) Terminal longitude/(°) Terminal latitude/(°) 1 90 65 120 0 2 90 70 120 0 3 90 75 120 0 4 110 135 110 0 5 110 130 110 0 6 110 125 110 0 值得注意的是CASE-1,2,3选择初始倾侧角符号为1,而CASE-4,5,6,选择初始倾侧角符号为−1。所有算例的计算时间均小于0.1 s,运行环境为频率3.3 GHz、内存16 G计算机下的MATLAB2016b。图3为地面轨迹曲线,两类算例具有不同的初始航向角和飞行方向,但均满足终端位置要求,飞行路径具有较大的横向机动轨迹,通过调节攻角能够对横向轨迹进行一定的调整。图4为航向角曲线,两类算例的初始航向角相同,经过两次倾侧反转都满足所需要的终端航向角,从航向角曲线也能清晰的看出各算例具有不同的倾侧反转时刻。
计算所获得控制变量如表2所示,攻角都在5 ~ 20°内变化,且根据终端航向角的需求不同,将攻角的调节能力完全发挥出来,航向角和第一次反转时刻也都确定。
表 2 控制变量
Table 2. Control variables
Case Angle of attack/(°) Bank angle/(°) Reversal energy 1 9.091 0.6514 −4.559 5E7 2 13.53 0.7008 −4.564 6E7 3 18.55 0.7661 −4.572 3E7 4 11.82 0.6876 −4.258 8E7 5 15.81 0.7970 −4.223 8E7 6 20.64 0.7661 −4.170 40E7 终端误差如表3所示,可见该算法具有很高的计算精度。综合而言,所提出的方法将攻角纳入控制量,能有效的调节横向机动轨迹,在保证终端位置的条件下,有效调节终端航向角。
表 3 终端误差
Table 3. Terminal error
Case Longitude/(°) Latitude/(°) Heading angle/(°) CASE-1 2.92E-10 1.53E-6 2.42E-10 CASE-2 2.07E-10 2.70E-7 3.39E-10 CASE-3 7.37E-11 7.00E-7 5.48E-11 CASE-4 4.31E-10 1.07E-7 1.29E-10 CASE-5 8.99E-9 4.21E-8 1.63E-10 CASE-6 5.39E-9 6.65E-7 5.43E-7
3D trajectory planning for gliding vehicle using linear pseudospectral model predictive control
-
摘要: 对高升阻比滑翔飞行器,在线性伪谱模型预测控制基础上提出新的再入制导律,除了满足传统终端约束与路径约束,还能以特定航向角抵达终点。以高维多项式代理技术泛化升阻比,得到关于能量和攻角的表达式,攻角在线调节升阻比以增强规划能力。再入飞行分为下降段和滑翔段,下降段维持最大攻角和零倾侧角以限制热流率。滑翔段应用线性伪谱模型预测控制,用降阶动力学模型预测终端偏差,线性化模型获得误差传播方程。由于积分计算复杂,以高斯伪谱法获取控制量的修正值,修正攻角、倾侧角相关参数和两次倾侧反转的能量时刻消除终端偏差。方法简单易行,精度高,便于在线应用,仿真结果显示该方法能满足提出的规划需求。Abstract: A new entry guidance law for the high lift to drag ratio gliding vehicle was proposed on the basis of the linear pseudospectral model predictive control method. Adopting this approach, the vehicle can arrive at the end of the entry flight with the specific heading angle. Moreover, all the typical constraints such as terminal state constraints and path constraints can be satisfied as well. Firstly, the agent technology using high dimensional polynomials was applied to generalize the lift to drag ratio, hence the analytical expression of the lift to drag ratio was obtained with respect to the energy and the angle of attack. Therefore the angle of attack was designed online to adjust the lift to drag ratio, which can enhance the trajectory planning capacity. The whole entry flight was divided into two phases noted as the descent phase and the gliding phase respectively. In the descent phase, in order to limit the maximum heating rate, the angle of attack remains the maximum allowance value and the bank angle was set to zero. During the gliding phase, the linear pseudospectral model predictive control method was applied. The reduced order dynamic model was formulated to predict the terminal state deviation, and the reduced order dynamic equation was linearized to obtain the error propagation equation. Due to the complexity of the integral calculation, Gauss pseudospectral method was used to derive the correction of the control variables. Finally, terminal state deviations involving final position and heading angle can be efficiently eliminated by modifying the angle of attack parameters, the bank angle parameters and the energy parameters of two bank reversal points. This method is simple and easy to implement with high accuracy, and it is convenient for on-line calculation. The simulation results also show that the planning requirements can be satisfied well through this method.
-
表 1 初始终端状态
Table 1. Initial and terminal states
Case Initial heading angle/(°) Terminal heading angle/(°) Terminal longitude/(°) Terminal latitude/(°) 1 90 65 120 0 2 90 70 120 0 3 90 75 120 0 4 110 135 110 0 5 110 130 110 0 6 110 125 110 0 表 2 控制变量
Table 2. Control variables
Case Angle of attack/(°) Bank angle/(°) Reversal energy 1 9.091 0.6514 −4.559 5E7 2 13.53 0.7008 −4.564 6E7 3 18.55 0.7661 −4.572 3E7 4 11.82 0.6876 −4.258 8E7 5 15.81 0.7970 −4.223 8E7 6 20.64 0.7661 −4.170 40E7 表 3 终端误差
Table 3. Terminal error
Case Longitude/(°) Latitude/(°) Heading angle/(°) CASE-1 2.92E-10 1.53E-6 2.42E-10 CASE-2 2.07E-10 2.70E-7 3.39E-10 CASE-3 7.37E-11 7.00E-7 5.48E-11 CASE-4 4.31E-10 1.07E-7 1.29E-10 CASE-5 8.99E-9 4.21E-8 1.63E-10 CASE-6 5.39E-9 6.65E-7 5.43E-7 -
[1] 邱家稳, 王强, 马继楠. 深空探测技术(特约)[J]. 红外与激光工程, 2020, 49(5): 20201001. doi: 20201001 Qiu Jiawen, Wang Qiang, Ma Ji'nan. Deep space exploration technology (Invited) [J]. Infrared and Laser Engineering, 2020, 49(5): 20201001. (in Chinese) doi: 20201001 [2] Harpold J C, Graves C A. Shuttle entry guidance [J]. Journal of Astronautical Sciences, 1979, 37(3): 239-268. [3] Shen Z, Lu P. On-board generation of three-dimensional constrained entry trajectories [J]. Journal of Guidance, Control and Dynamics, 2003, 26(1): 111-121. doi: 10.2514/2.5021 [4] Shen Z, Lu P. Dynamic lateral guidance logic [J]. Journal of Guidance, Control and Dynamics, 2004, 27(6): 949-959. doi: 10.2514/1.8008 [5] Yu W, Chen W. Entry guidance with real-time planning of reference based on analytical solutions [J]. Advances in Space Research, 2015, 55(9): 2325-2345. doi: 10.1016/j.asr.2015.02.002 [6] Yang L, Liu X, Chen W, et al. Autonomous entry guidance using Linear Pseudospectral Model Predictive Control [J]. Aerospace Science and Technology, 2018, 80(9): 38-55. [7] 骞微著, 杨立保. 基于小波神经网络的光纤陀螺误差补偿方法[J]. 中国光学, 2018, 11(6): 1024-1031. doi: 10.3788/co.20181106.1024 Qian Weizhu, Yang Libao. A fiber optic gyro error compensation method based on wavelet neural network [J]. Chinese Optics, 2018, 11(6): 1024-1031. (in Chinese) doi: 10.3788/co.20181106.1024 [8] 邵会兵, 崔乃刚, 韦常柱. 滑翔导弹末段多约束智能弹道规划[J]. 光学 精密工程, 2019, 27(2): 410-420. doi: 10.3788/OPE.20192702.0410 Shao Huibing, Cui Naigang, Wei Changzhu. Multi-constrained intelligent trajectory planning for gliding missiles [J]. Optics and Precision Engineering, 2019, 27(2): 410-420. (in Chinese) doi: 10.3788/OPE.20192702.0410 [9] 刘蓉, 黄大庆, 姜定国. 高超声速飞行器的反步滑模神经网络控制系统[J]. 光学 精密工程, 2019, 27(11): 2392-2401. doi: 10.3788/OPE.20192711.2392 Liu Rong, Huang Daqing, Jiang Dingguo. Backstepping sliding mode neural network control system for hypersonic vehicle [J]. Optics and Precision Engineering, 2019, 27(11): 2392-2401. (in Chinese) doi: 10.3788/OPE.20192711.2392 [10] 魏海坤, 徐嗣鑫, 宋文忠. 神经网络的泛化理论和泛化方法[J]. 自动化学报, 2001, 27(6): 806-815. Wei Haikun, Xu Sixin, Song Wenzhong. Generalization theory and generalization methods for neural networks [J]. Acta Automatica Sinica, 2001, 27(6): 806-815. (in Chinese) [11] 李一涵, 胡海洋, 王强. 高超声速飞行器红外探测窗口辐射透射特性研究[J]. 红外与激光工程, 2020, 49(4): 0404002. Li Yihan, Hu Haiyang, Wang Qiang. Radiative transmission property of infrared window in hypersonic vehicle [J]. Infrared and Laser Engineering, 2020, 49(4): 0404002. (in Chinese) [12] 余晓娅, 刘立拓, 李瑞, 等. 高超声速再入试验的辐射光谱定量测量[J]. 中国光学, 2020, 13(2): 87-94. Yu Xiaoya, Liu Lituo, Li Rui, et al. Measurements of absolute radiative emissions for supersonic reentry [J]. Chinese Optics, 2020, 13(2): 87-94. (in Chinese) [13] Phillips T H. A common aero vehicle (CAV) model, description, and employment Guide[R]. US: Schafer Corp for Air Force Research Laboratory and Air Force Command, 2003.